Het ene moment duwt de 4-jarige Liza blij haar eigen roze kinderwagen vooruit, even later ligt diezelfde kinderwagen op z'n kant. Getroffen door een Russisch bombardement. Het kindje ligt ernaast, ze leeft niet meer. Haar moeder is ernstig gewond. In een dag tijd is de dood van het Oekraïense meisje symbool geworden voor het leed in het hele land.
De stad waar ze woonde, Vinnytsja, ligt honderden kilometers van het front. Het leek er relatief veilig, het leven ging er min of meer door zoals voor de oorlog. Tot gistermiddag drie bommen landden op een kantoorgebouw. 100 mensen raken gewond, 23 mensen komen om. Oekraïne spreekt van een oorlogsmisdaad, omdat de aanval gericht zou zijn op burgers.
De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft Rusland een ,,terroristische staat" genoemd na de raketaanval op de stad Vinnytsja in het westen van het land. ,,Geen enkele andere staat in de wereld vormt zo'n terroristische bedreiging als Rusland", sprak Zelenski in zijn videotoespraak van donderdagavond, op dag 141 van de oorlog. En geen enkel ander land in de wereld permitteert het zich om elke dag ,,vreedzame steden en het alledaagse menselijke leven" te vernietigen met zijn raketten en artillerie.
Bij de Russische raketaanval vielen donderdag in Vinnytsja 23 doden, onder wie drie kinderen, aldus de Oekraïense president. Volgens Zelenski zijn dat wellicht geen definitieve cijfers, aangezien tientallen mensen nog worden vermist. Ook zijn er veel zwaargewonden.
Zelenski wees erop dat de aanval plaatsvond op het moment dat in Den Haag een conferentie werd gehouden om de bestraffing van Russische oorlogsmisdaden te bespreken. Dit toont aan dat Rusland het internationale recht aan zijn laars lapt, zei hij, waarna hij opriep tot een tribunaal voor oorlogsmisdaden tegen Rusland.
Sinds de invasie in Oekraïne eind februari heeft Moskou herhaaldelijk benadrukt dat het alleen militaire doelen in het buurland aanvalt. Toch zijn er al vele burgerslachtoffers gevallen en is ook de civiele infrastructuur zwaar getroffen.
Rusland dreigt de Nord Stream-gaspijplijn naar Duitsland na het huidige groot onderhoud niet meer aan te zetten. Volgens een woordvoerster van het Russische ministerie van Buitenlandse Zaken hangt de toekomst van de belangrijke verbinding af van zowel de vraag naar gas in Europa als de westerse sancties tegen Rusland.
Bij een raketaanval op de Oekraïense stad Vinnytsja zijn vandaag meer dan twintig doden gevallen. Onder de doden zouden twee jonge kinderen zijn. Drie Russische raketten sloegen in bij een kantoorpand in de stad in het midden van Oekraïne. Ook een appartementencomplex is beschadigd. Liefst negentig mensen hadden daarna medische hulp nodig, van wie vijftig in ernstige toestand verkeerden.
In de buurt van de getroffen gebouwen zouden geen militaire doelen zijn. De Russische autoriteiten hebben nog niet gereageerd op de gebeurtenissen in Vinnitsia, maar ontkennen steevast bewust burgerdoelen te beschieten. Deze bombardementen zijn ook nog niet onafhankelijk geverifieerd, maar op videobeelden op sociale media is dikke zwarte rook te zien in de stad.
Het is aan de internationale gemeenschap om te bepalen of Rusland wegkomt met oorlogsmisdaden in Oekraïne. Dat zei de Oekraïense president Volodimir Zelenski tegen de aanwezigen bij de Ukraine Accountability Conference in Den Haag.
Tijdens de conferentie werd gesproken over de vervolging van mensen die misdaden gepleegd hebben tijdens de invasie in Oekraïne. Volgens Zelenski is het mede aan de internationale gemeenschap of zij toestaat dat de mensheid 'vermorzeld wordt door mensen die denken dat macht alles bepaalt' en 'tirannen' hun gang laat gaan.
Het doel van de conferentie was om internationaal afspraken te maken over de vervolging van mensen die oorlogsmisdaden of misdaden tegen de menselijkheid hebben gepleegd in Oekraïne. Vooralsnog worden vooral Russen daarvan beschuldigd, maar als er voldoende bewijzen zijn voor misdaden gepleegd door Oekraïners, kunnen ook zij daarvoor veroordeeld worden. Het is aan het Internationaal Strafhof (ICC) om dat te beoordelen, benadrukte minister van Buitenlandse Zaken Wopke Hoekstra.
De Ukraine Accountability Conference werd georganiseerd door de Nederlandse regering met de Europese Commissie en het ICC. Naast Nederland en Oekraïne namen 47 landen en nog een aantal internationale organisaties deel, waaronder de Verenigde Naties. 45 van de landen werden het eens over een gezamenlijke politieke verklaring. De inhoud daarvan is nog niet gepubliceerd.
De centraal-Oekraïense stad Vinnytsja is vanmorgen rond 10.50 uur lokale tijd gebombardeerd met drie Russische raketten. Daarbij zijn zeventien mensen omgekomen, onder wie een jong kind. 90 mensen raakten gewond, aldus de Oekraïense president Zelenski. Hij stelt dat de aanval gericht was op burgers en noemt het een terroristische daad.
Volgens de nationale politie is op basis van eerste informatie duidelijk dat een kantoorpand is geraakt. Naastgelegen woonblokken raakten beschadigd of vlogen in brand. Ook een stuk of vijftig auto's op een parkeerplaats werden getroffen.
Vinnytsja ligt zo'n 200 kilometer ten zuidwesten van Kiev en ligt honderden kilometers van de frontlinie in het oosten en zuiden. Op Twitter verschenen niet lang na de aanslag beelden van de schade:
Oekraïense onderzoekers en Europese juristen ontmoeten elkaar vandaag om het onderzoek naar oorlogsmisdaden te coördineren. Er lopen in totaal meer dan 20.000 van die onderzoeken in verschillende landen. Het is de bedoeling dat die goed gecoördineerd worden, omdat men bang is dat eventuele fouten de Russen in de kaart spelen. In totaal zijn vertegenwoordigers van een veertigtal landen aanwezig.
Karim Khan, hoofdonderzoeker van het Internationaal Strafhof in Den Haag leidt het overleg in de Hofstad. ,,De simpele waarheid is dat op dit moment kinderen, vrouwen en mannen, oud en jong, leven onder terreur", zei hij daar.
Russische militairen worden al sinds de start van de oorlog op 25 februari beschuldigd van oorlogsmisdaden. Ze worden verdacht van bijvoorbeeld van moord op burgers in Boetsja en dodelijke aanvallen op burgerdoelen, zoals het theater in Marioepol waarbij naar schatting 600 mensen zijn omgekomen.
Oorlogsmisdadigers in Oekraïne mogen hun straf niet ontlopen, vindt minister Hoekstra. Vandaag is hij gastheer van een internationale conferentie die het verzamelen van bewijs en vervolging moet bevorderen. ,,Het is onze plicht straffeloosheid te voorkomen.”
Ooit, is Hoekstra’s hoop, worden ook oorlogsmisdadigers uit de oorlog in Oekraïne voor de rechter gebracht. ,,De kortste weg naar het doel is als Oekraïne in eigen land vervolgt. Maar voor een land dat midden in de oorlog zit, is dat lastig.”
Het Internationaal Strafhof in Den Haag heeft volgens Hoekstra ‘de beste papieren’ om tot vervolging over te gaan. Een speciaal Oekraïne-tribunaal ziet Hoekstra in elk geval niet op korte termijn verrijzen. Welk bordje er straks aan de gevel hangt, en of processen in Kiev of in Den Haag worden gevoerd, is volgens de CDA-bewindsman ook ‘van secundair belang’. ,,Het gaat om gerechtigheid.”
Industrie en glastuinbouw moeten vrezen dat ze komende winter worden afgesloten van het gas. Als Rusland inderdaad de gaskraan naar Duitsland sluit, heeft ook Nederland een acuut probleem.
De huidige gascrisis wordt onderschat, vreest de Tweede Kamer. Fabrieken dreigen te worden stilgelegd bij een gastekort of om te vallen door de almaar stijgende gasprijs. Om te voorkomen dat het gastekort Nederland in een economische recessie stort, moet het kabinet daarom snel met een gasplan voor de industrie komen, vinden partijen.
,,Ook nationalisatie van de gasopslag Bergermeer moet serieus bekeken worden als dat nodig is voor de leveringszekerheid’’, zegt VVD-Kamerlid Silvio Erkens. In Bergermeer wordt hoogcalorisch gas voor de industrie opgeslagen. Nu is die commerciële, ondergrondse gasopslag nog angstwekkend leeg, ook omdat het Russische Gazprom niet levert. Als de opslag niet vol komt, kunnen bedrijven snel in de problemen komen dit najaar.
Een commissie van de Duitse Sociaaldemocratische Partij (SPD) moet besluiten of oud-kanselier Gerhard Schröder nog lid mag blijven. Schröder ligt onder vuur door zijn band met de Russische president Vladimir Poetin en moet vandaag of morgen voor de commissie verschijnen om zich te verantwoorden.
Bij het partijbureau in Hannover, de afdeling waarbij Schröder staat ingeschreven, kwam het verzoek binnen van meerdere lokale SPD-takken om de oud-kanselier het lidmaatschap te ontnemen. Ook de medevoorzitter van de partij riep Schröder eerder op zelf zijn lidmaatschap op te zeggen. Een onafhankelijke arbitragecommissie moet nu bepalen of hij uit de partij gezet kan worden.
Het opzeggen van het partijlidmaatschap is de zwaarste straf die de arbitragecommissie kan opleggen, maar dat lijkt volgens Duitse media juridisch onwaarschijnlijk. De commissie kan hem ook berispen of hem zijn stemrecht afpakken op alle of op bepaalde onderdelen. Schröder kan in beroep gaan tegen de uitspraak.
Den Haag is vandaag het toneel van een internationale conferentie waarin de opsporing en vervolging van oorlogsmisdaden tijdens de oorlog in Oekraïne centraal staat. De bijeenkomst moet onder meer leiden tot betere afstemming en samenwerking tussen de betrokken landen en instanties.
Minister Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken zit de conferentie voor, samen met de openbaar aanklager van het Internationaal Strafhof Karim A.A. Khan en Europees Commissaris van Justitie, Didier Reynders.
Tot de deelnemers aan de conferentie behoren onder meer de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken Dmitro Koeleba, de Oekraïense procureur-generaal en de speciale VN-rapporteur voor seksueel geweld in conflictsituaties, Pramila Patten.
Een van de bekendste oppositiefiguren in Rusland moet in afwachting van zijn rechtszaak vast blijven zitten, oordeelde een rechter in Moskou gisteren. Het gaat om Ilja Jasjin, een van de laatste Kremlincritici die zich nog in Rusland bevond en tot voor kort op vrije voeten was. De meeste andere oppositieleden hebben het land verlaten of zitten vast.
Jasjin werd eind juni opgepakt in Moskou omdat hij een politieagent beledigd zou hebben. Hij zou oorspronkelijk voor vijftien dagen de gevangenis in gaan, maar moet nu terechtstaan om een YouTube-video uit april waarin hij sprak over de moord op burgers in Boetsja, de voorstad van Kiev waar het Russische leger ervan verdacht wordt oorlogsmisdaden te hebben begaan. Tot die rechtszaak begint, blijft hij in ieder geval vastzitten. Jasjin zou tien jaar celstraf kunnen krijgen voor het verspreiden van 'valse informatie' over Rusland.
,,Dit is duidelijk politiek gemotiveerd", zei Jasjin in de rechtszaal. Op Facebook plaatste hij na de uitspraak een bericht waarin hij schreef: ,,Laten we eerlijk zijn: sinds 24 februari (toen Poetin troepen naar Oekraïne stuurde) wist ik al dat ik gearresteerd zou worden."
Het oppositielid, dat ook in de gemeenteraad van Moskou zit, verwierf vooral bekendheid door de grootschalige protesten tegen president Vladimir Poetin in 2011 en 2012. Hij organiseerde toen bijeenkomsten van Kremlincritici en is daarbij meerdere keren opgepakt. Ook in de jaren daarna organiseerde Jasjin demonstraties en heeft hij een aantal keer kort vastgezeten.
De laatste jaren worden steeds meer oppositieleden gearresteerd. De bekendste criticus Aleksej Navalni zit momenteel een straf uit van 11,5 jaar. Door nieuwe wetten is het ook mogelijk om mensen die kritiek hebben op de oorlog in Oekraïne tot wel vijftien jaar vast te zetten.
De meeste goederen die vorig jaar de Nederlandse zeehavens zijn binnengekomen kwamen uit Rusland. Het gaat om bijna 19 procent van alle geloste goederen, maakte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) bekend.
Het ging voornamelijk om ruwe aardolie en aardolieproducten. De totale goederenstroom uit Rusland nam in 2021 met meer dan 22 procent toe tot 74 miljoen ton. Inmiddels worden veel Russische goederen, zoals steenkool en aardgas, niet meer ingevoerd als gevolg van de sancties tegen Rusland.
De top 5 van geloste goederen in onze havens bestaat verder uit het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Noorwegen en Brazilië. Met uitzondering van Groot-Brittannië, werden vanuit al deze landen het afgelopen jaar meer goederen aangevoerd.
Volgens het CBS is de totale aan- en afvoer van goederen in Nederlandse zeehavens vorig jaar met 6,4 procent gestegen tot 593 miljoen ton. De hoeveelheid geloste goederen steeg met 7,5 procent tot bijna 393 miljoen ton. Deze stijging kwam vooral doordat er meer zogeheten droge bulkgoederen, zoals steenkool en ertsen, zijn gelost. Door onder meer het aantrekken van de Duitse staalindustrie en de hoge gasprijs steeg de aanvoer van steenkool met 40,5 procent tot 40 miljoen ton.
De vooruitzichten voor de wereldeconomie zijn 'aanzienlijk somberder' geworden en kunnen nog verder verslechteren, denkt het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Dat komt door de Russische oorlog in Oekraïne en de sterke inflatie die die heeft veroorzaakt, maar ook door hongersnood en armoede die daar weer het gevolg van zijn, schreef IMF-hoofd Kristalina Georgieva in een blog.
,,Het wordt een pittig 2022 en mogelijk een nog zwaarder 2023, met een toegenomen kans op recessie", aldus Georgieva. Het IMF komt later deze maand met een nieuwe economische prognose. Volgens Georgieva gaat die uit van een lagere mondiale economische groei dan de 3,6 procent die de organisatie in april voorspelde.
Militaire delegaties van Oekraïne en Rusland hebben in Istanboel overeenstemming bereikt over veilige exportroutes van Oekraïens graan over zee, zegt gastheer Turkije. Volgende week zou na een nieuwe ontmoeting een akkoord worden getekend.
De Verenigde Naties spelen een voorname rol in het overleg. Topman Antonio Guterres komt later op de dag met uitleg over de volgens de VN positieve uitkomst.
De oorlogvoerende partijen gaan gezamenlijk controles uitvoeren in de Oekraïense havens, meldt het Turkse ministerie van Defensie. Rusland, Oekraïne en de VN zetten een coördinatiecentrum op om de veiligheid van de scheepsroutes te garanderen, aldus defensieminister Hulusi Akar, die eerder al aankondigde dat de export op gang zou komen.
Noord-Korea heeft de twee door Rusland gesteunde zelfverklaarde 'volksrepublieken' in Oost-Oekraïne erkend als onafhankelijke staten. Noord-Korea is na Rusland en Syrië het derde land dat de afgescheiden staatjes Donetsk en Loehansk erkent.
Donetsk-leider Denis Poesjilin liet via berichtendienst Telegram weten te hopen op vruchtbare samenwerking met Noord-Korea en meer handel. Zijn ambassade in Moskou plaatste een foto van een ceremonie waarop de Noord-Koreaanse ambassadeur in Rusland een erkenningscertificaat overhandigt aan de gezant van Donetsk.
De ambassade van Noord-Korea in Moskou bevestigde later de onafhankelijkheid van beide staatjes te hebben erkend. Rusland deed dat kort voordat het op 24 februari Oekraïne binnenviel. Het Kremlin heeft de 'speciale militaire operatie' in het buurland gerechtvaardigd met de claim dat het de Russischsprekenden in de twee regio's beschermt tegen 'genocide'.
Poolse postbezorgers worden binnenkort door militairen getraind zodat ze kunnen omgaan met vuurwapens. De opvallende stap komt nu de oorlog in buurland Oekraïne al zo'n 4,5 maand duurt.
De afspraak met de binnenlandse veiligheidsdienst van het leger wordt in augustus ondertekend, aldus de postdienst. Een woordvoerder van de veiligheidsdienst zegt tegen de Poolse krant Dziennik dat de samenwerking moet bijdragen aan de paraatheid van Polen.
De training is niet verplicht voor de 70.000 medewerkers. Zij kunnen op vrijwillige basis onder meer 'basisvaardigheden voor schieten' verwerven en kennis opdoen over veilig vuurwapengebruik. Het Poolse leger bestaat momenteel uit 110.000 militairen en de veiligheidsdiensten hebben zo'n 30.000 medewerkers.
De Europese Commissie heeft verduidelijkt wat de Europese sancties tegen Rusland betekenen voor het door de EU omsloten Kaliningrad. Zo hoopt zij de hoogopgelopen ruzie tussen Litouwen en Rusland over de enclave te sussen.
Rusland klaagt dat Litouwen goederen bestemd voor Kaliningrad niet langer doorlaat. Het EU-land zou verder gaan dan de sancties voorschrijven en het spoorwegvervoer tussen Ruslands belangrijke marinehaven aan de Oostzee en het moederland afknijpen.
Onder meer cement, staal en hout mogen nog steeds per trein door Litouwen naar Kaliningrad, verklaart de commissie. Ook al is de export van deze goederen uit Rusland naar de EU verboden. Goederen die ook militair kunnen worden gebruikt, moet Litouwen echter tegenhouden.
Brussel hield ook de afgelopen tijd vol dat Litouwen zich gewoon aan de sancties hield, maar zag zich toch genoodzaakt die te verduidelijken. Moskou betichtte Vilnius ervan bijvoorbeeld het spoorvervoer naar Kaliningrad zo uitvoerig te inspecteren dat het feitelijk op een blokkade neerkwam. De commissie wil volgens EU-bronnen onnodige kou uit de lucht halen, maar niet toegeven aan ongegronde Russische klaagzangen en dreigementen.
De meerderheid van de Oekraïense vluchtelingen wil zo snel mogelijk terug naar huis, maar denkt ook dat een terugkeer voorlopig nog niet mogelijk is. In een enquête van VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR spreekt twee derde van de vluchtelingen de verwachting uit dat de situatie in Oekraïne de komende maanden nog niet veilig genoeg zal zijn.
Slechts 16 procent van de ondervraagden is van plan binnen twee maanden weer naar huis te gaan. De mensen die nog niet terugkeren wachten tot de situatie verbetert of de gevechten helemaal ophouden.
Volgens UNHCR zijn er momenteel 5,6 miljoen Oekraïense vluchtelingen opgevangen in heel Europa. De vluchtelingenorganisatie heeft sinds het begin van de oorlog ook al 3,3 miljoen mensen geregistreerd die de grens richting Oekraïne juist weer overgingen. Bij die telling zijn zowel mensen die permanent als die tijdelijk teruggingen meegenomen.
Oekraïne, Rusland, Turkije en de Verenigde Naties gaan in de Turkse stad Istanbul in gesprek over de export van graan uit Oekraïne. Rusland en Oekraïne behoren tot de grootste graanproducenten ter wereld. De oorlog in Oekraïne heeft een schaarste veroorzaakt.
De blokkade van Oekraïense havens en de financiële sancties tegen Rusland hebben ervoor gezorgd dat er minder tarwe en kunstmest op de markt komt.
Met militaire delegaties uit Kiev en Moskou in de stad heerst er in Istanbul optimisme over een akkoord tussen de oorlogvoerende landen over de export van Oekraïens graan langs veilige vaarroutes in de Zee van Azov en/of de Zwarte Zee. Turkije werkt al langer aan dergelijke vaarroutes, maar nog niet eerder zijn Oekraïners en Russen aan één tafel geweest om spijkers met koppen te slaan.