Dit liveblog is gesloten
Einde van het debat, en van de verkiezingsuitzending van EenVandaag.
Rutte wil het hebben over de economie na corona. Hij is geschrokken van Wilders bij een ander debat. Daar zei de PVV-voorman dat de terrassen nu al open zouden moeten. ,,Dat is de politiek van de illusie. Wat u daarmee doet is grote risico's nemen met onze ziekenhuizen én met onze economie.''
Wilders benadrukt dat mensen zo goed als niet besmet kunnen raken buiten. Hij vind het onacceptabel dat terrassen niet open kunnen terwijl mensen massaal buiten in het gras zitten. Volgens Wilders heeft Rutte enorm bezuinigd op de zorg, waardoor we nu in de problemen zitten. ,,Ik wrijf u het virus niet aan, maar wel de afbraak van de zorg.''
Nu Rutte versus Wilders, die elkaar al eerder stevig in de haren vlogen tijdens het debat bij Op1.
Wilders wil debatteren over immigratie. ,,Nederlanders moeten weer op een gezet worden. Ze hebben een enorme prijs betaald voor de massa-immigratie.'' De PVV-leider wil een stop op immigratie.
Rutte wil ook minder migratie. Dat is volgens hem ook gebeurd onder zijn leiderschap. ,,Wanneer is het voor de VVD genoeg?'', vraagt Wilders hem. Rutte verwijt Wilders 'alleen maar boos te zijn' en alle vluchtelingen op een hoop te gooien. ,,U laat uw kiezers structureel in de steek. Uw oplossingen kunnen helemaal niet'', bijt Rutte hem toe.
Rutte vraagt Wilders excuus te maken voor zijn 'minder minder-uitspraken' en het willen sluiten van moskeeën, van islamitische scholen, enzovoort. Dan wil Rutte, die de PVV vooralsnog uitsluit, alsnog met Wilders om tafel. ,,In geen duizend jaar'', reageert Wilders.
Beide kemphanen vinden dat de ander de kiezers in de steek laat.
© ANP — Geert Wilders (PVV) in debat met Mark Rutte (VVD) Klaver wil het graag hebben over het klimaat. ,,We hebben samen met D66 een ambitieus klimaatprogramma.'' Hij spreekt zijn zorgen uit over het openen van Lelystad airport en het kappen van oude bomen bij het Utrechtse natuurgebied Amelisweerd.
Kaag zegt dat er duidelijke eisen zijn voor de opening van vliegveld Lelystad. ,,Ik denk dat het helemaal niet aan de orde komt.'' Klaver wil graag samen optrekken, maar dat hoeft volgens Kaag dus niet.
Over het kappen van de oude bomen zegt Kaag ze ook graag te willen houden. De verschillen tussen GroenLinks en D66 komen op deze onderwerpen niet duidelijk naar voren.
Einde van het eerste debat. We gaan door met Kaag tegen Klaver. Eerst over de kenniseconomie.
Volgens Kaag is Nederland gebouw op kennis. Er moet dan ook verder geïnvesteerd worden in die kenniseconomie. Klaver is voorstander van investeren ('We willen 60 miljard investeren in een groene economie'), maar volgens Kaag is hij te kritisch op het bedrijfsleven. Klaver bevestigt dat.
© ANP — Jesse Klaver (GroenLinks) in debat met Sigrid Kaag (D66) Hoekstra wil graag debatteren over de economie. ,,Onze ondernemers hebben een moeilijk jaar achter de rug.'' Hij heeft naar eigen zeggen een plan om die mensen te helpen, maar de PvdA niet. ,,U verhoogt de lasten met 42 miljard euro. Waarom doet u dat?''
Ploumen: ,,In onze plannen wordt de economie sterker, maar verdelen we de rekening ook.'' Ze vindt dat er 'een andere economie' nodig is. ,,En daarbij betalen bedrijven inderdaad meer. Er is een trendbreuk nodig.''
,,Een absurd bedrag'', vindt Hoekstra. ,,Dit is niet fatsoenlijk, het spijt me zeer.'' Ploumen herhaalt dat keuzes gemaakt moeten worden om de economie eerlijk te houden. ,,Ik word bevestigd door de rekenmeesters.''
Nu volgen de een-op-eendebatten. Eerst Hoekstra tegen Ploumen over verdeeldheid binnen de samenleving.
Ploumen: ,,Er is te veel verdeeldheid. De armen zijn armer geworden en de rijken rijker.'' Dat moet anders, stelt ze. Ploumen schrok van het CDA-programma met betrekking tot de ww, het minimumloon en een eigen bijdrage bij de huisarts, Ze vindt de plannen 'onfatsoenlijk'.
Volgens Hoekstra getuigt Ploumen nogal van lef. Hij meent dat mensen vooral in de problemen zijn gekomen door PvdA-beleid. Ploumen herhaalt haar kritiek. ,,Het zijn asociale middelen.''
Ploumen wil dat mensen van werk naar werk worden geholpen, 'in plaats van dat ze in de ww belanden'. ,,U stort mensen in onzekerheid. Het is asociaal.''
Hoekstra: ,,U heeft nu spijt van het leenstelsel en de sociale werkplaatsen. De afgelopen vier jaar was een grote sorrytour.''
© ANP — Lilianne Ploumen (PvdA) in debat met Wopke Hoekstra (CDA) We gaan beginnen. De politici worden voorgesteld. Eerst wordt nog stilgestaan bij het stilzetten van vaccinaties met het AstraZeneca-vaccin in Nederland. Volgens Klaver kan het hoger onderwijs nog altijd volgens plan open.
Kaag vindt dat het vertrouwen in het vaccin moet worden hersteld. Wilders meent dat de terrassen nog altijd per direct open moeten. ,,Als het kabinet meer haast had gemaakt met het Russische Spoetnik-vaccin, dan hadden we deze situatie nu niet.''
Hoekstra noemt het een 'forse tegenvaller'. Ploumen wil dat 'alles op alles' wordt gezet om de achterstand in te lopen. Volgens Rutte staat dit besluit los van de vraag wat er wel en niet kan met betrekking tot versoepelingen. ,,Veiligheid van de mensen in Nederland staat altijd voorop.''
© ANP — Sigrid Kaag (D66) en Mark Rutte (VVD) Het debat wordt gehouden terwijl de stemlokalen al zijn geopend en kan nog grote invloed hebben op de populariteit van de lijsttrekkers.
Hoewel partijen normaal gesproken geen campagne meer voeren op verkiezingsdag, verloopt alles deze keer net even anders vanwege corona. Vandaag en morgen wordt daarom nog wel campagne gevoerd. Woensdag is de laatste dag dat mensen kunnen stemmen.
,,We hebben er daarom bewust voor gekozen om het debat niet te vervroegen", aldus hoofdredacteur van EenVandaag René van Brakel in een verklaring op de site. ,,We zien het als onze journalistieke taak om helder te krijgen waar partijen voor staan, hoe ze over thema's en kwesties denken en om verslag te doen van hun campagne. Het debat op maandag 15 maart, en de publicatie van de laatste zetelpeiling van EenVandaag en Ipsos op dinsdag 16 maart, vallen dus nog tijdens de campagne en zullen zo accuraat en actueel mogelijk zijn."
Zes partijen doen straks mee aan het debat, dat 45 minuten zal duren: VVD, CDA, PVV, D66, GroenLinks en de PvdA. Deze partijen waren dit jaar gemiddeld het grootst in de peilingen van EenVandaag en Ipsos.
De opzet is simpel: drie een-op-eendebatten over een zelfgekozen onderwerp, waaronder de economie na corona, immigratie, het klimaat, en verdeeldheid in de samenleving.
De verdeling:
Jesse Klaver (GroenLinks) - Sigrid Kaag (D66)
Wopke Hoekstra (CDA) - Lilianne Ploumen (PvdA)
Mark Rutte (VVD) - Geert Wilders (PVV).Rond de debatten vertelt Gijs Rademaker wat het EenVandaag Opiniepanel vindt van deze thema’s, en hoe er gedacht wordt over de lijsttrekkers.
© ANP — PVV-leider Geert Wilders in debat met VVD-leider Mark Rutte bij EenVandaag in 2017